.THAY LỜI TỰA
(tập thơ ĐẠI THỤ TRỔ HOA)
Nếu cho đời người là sáu mươi năm, tôi đã phiêu dạt trên đất
khách, xấp xỉ nửa đời người. Một thời gian ly hương không dài, nhưng cũng không
quá ngắn. Ngày tôi rời đất nước, bản thân tả tơi như một hành khất. Chỉ có cái
bị trên vai, dắt theo bà vợ và đứa con lem luốc. Tôi mua ba vé đi Mỹ bằng giá của
bảy năm tù khốn khổ. Vậy mà cũng được thiên hạ phết son mạ vàng bởi lòng nhân đạo
từ chế độ hay chủ nghĩa. Tôi đi Mỹ bằng giá máu, nước mắt và mồ hôi của người
lính lý tưởng, cầm súng bảo vệ tự do. Vậy mà cũng bị người ta quật ngược là kẻ
thù, bị kết án là tội đồ có nợ máu với nhân dân. Từ đó, tôi hiểu lòng dạ con
người. Trắng hay đen, tùy vào tài đổi màu của họ. Từ đó, tôi khinh bỉ những tay
thủ lĩnh phù thủy, nhân danh chủ thuyết này chủ nghĩa nọ, đưa nhân loại vô tư
vào hiểm họa chiến tranh. Cuộc hành trình gian nan, ở tôi, chấm dứt sau mười
hai ngàn dặm đường bay, từ đất nước tôi đến xứ người. Xứ người xa lạ, mênh
mông. Chưa biết về đâu, ở đâu? Đừng vội nghĩ đến chuyện sống ra sao? Mưu sinh
thế nào, giữa các dòng dân tộc khác biệt ngôn ngữ nơi đây? Tôi không có gia tài
mang theo. Không có bạc chuyển ngân. Cũng chẳng có vàng để hộ thân. Chỉ có một
cái bị quê mùa đựng giấy tờ tạp nhạp, và vài bộ quần áo, tạm coi là lành lặn. Vợ
tôi trắng tay. Con tôi lem luốc. Chưa ai có quyền công dân thật sự trong chế độ
đã khước từ. Chúng tôi vẫn bị kẻ thắng cuộc theo dõi, rình rập đêm ngày, từ bước
chân cho đến tiếng nói. Họ đã giam cầm tôi trong ngục tù. Chưa đã, khi thả ra,
họ lại giam cầm tiếp trong một xã hội tù ngục. Nhưng bộ óc tôi chưa bị nhuộm
đen. Não bộ vẫn còn trắng tinh. Màu trắng của sự trong sạch, của thanh cao và tự
do. Dù dập vùi tận cùng, trái tim tôi chưa cạn kiệt tình yêu. Thứ tình yêu tuyệt
vời của người làm thơ. Những người lỡ mang nghiệp dĩ trong đời.
Thơ là gì? Những người mang nghiệp dĩ thơ, có chắc là thi
nhân không? Và phải chăng nhà thơ Ý Torquato Tasso đã lộng ngôn khi thốt :
" Không một ai xứng đáng cái danh của tạo hóa, ngoại trừ Thánh Chúa và thi
nhân."* (Non merita nome di creatore, se non iddio ed il Poeta.)
(Italian). Torquato Tasso quả quyết, thi nhân có tâm trí đặc biệt của sáng tạo.
Thật vậy, nếu không có những tác phẩm Thánh kinh, không có những Thánh Thi,
Châm Ngôn, Nhã Ca...do các thi nhân thời đó viết lại, thì sự cứu rỗi của Đức
Chúa Trời chưa chắc được loài người thông suốt? Đó là chuyện làm ngày xưa. Còn
chuyện làm thơ ngày nay, ra sao? Goethe cũng đã viết : " Những thi nhân cận
đại đã hòa quá nhiều nước lã vào mực."** (Modern poets mix too much water
with their ink.). Mấy ai chịu đọc và chịu hiểu lời Goethe viết. Các thi nhân cận
đại, hình như, vẫn ngạo mạn đổ nước lã vào mực mình. Tôi chưa phải là thi nhân,
vì không có tâm trí của sáng tạo. Cũng không đến đỗi kiêu căng đổ nước lã vào
ngòi bút, làm nhợt nhạt đi nét đẹp của thi ca. Tôi làm thơ với tất cả tấm lòng,
trái tim. Chữ nghĩa đẫm ướt từ máu, từ nước mắt của nỗi đau nhân thế, và của
chính mình. Hãy để thơ tôi tự do, bay bổng theo ý thích ngôn ngữ. Đừng pha nước
lã vào chữ nghĩa tôi, cũng như đừng bao giờ bắt chước Torquato Tasso, lộng ngôn
cho tôi là một thi sĩ.
PHẠM HỒNG ÂN
(06/04/2017)
*Nhà thơ người Italia vào
thế kỷ 16. (theo Wikipedia)
**Tên nguyên văn là Johann
Wolfgang Von Goethe là một nhà thơ, nhà viết kịch, tiểu thuyết gia, nhà văn,
nhà khoa học, họa sĩ của Đức. (theo Wikipedia)
No comments:
Post a Comment